Sieć Natura 2000 tworzą dwa typy obszarów:

• obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO), wyznaczone do ochrony populacji dziko występujących ptaków,
• specjalne obszary ochrony siedlisk (SOO), chroniące siedliska przyrodnicze i gatunki roślin i  zwierząt.

Podstawą wyznaczania obszarów Natury 2000 są kryteria naukowe.

Na terenie kraju obecnie są wyznaczone 144 obszary specjalnej ochrony ptaków (OSO) i 823 obszary ochrony siedlisk (SOO), w tym 364 obszary mające znaczenie dla Wspólnoty. Pokrywają one prawie 20 proc. powierzchni kraju.

Większość obszarów naturowych powstała na terenach leśnych. Stanowią one 40 proc. gruntów w zarządzie PGL LP, zajmują ponad 2,8 mln ha.

Przeczytaj więcej o sieci Natura 2000.

W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Świerklaniec zlokalizowane są 2 obszary mające znaczenie dla Wspólnoty (OZW) sieci Natura 2000.
Uwaga! Przy sporządzaniu wykazu gruntów leśnych w zarządzie Nadleśnictwa Świerklaniec znajdujących się w zasięgu granic obszarów Natura 2000 przyjęto, że do danej ostoi zalicza się wszystkie wydzielenia leśne zlokalizowane w jej zasięgu, których granice pokrywają się w całości lub w części z daną ostoją. Dla wydzieleń leśnych pokrywających się w części z obszarem Natura 2000 przy zaliczaniu do niego nie stosowano kryterium powierzchniowego. W zamian zastosowano kryterium odległości granicy obszaru Natura 2000 od granicy wydzielenia. Jako minimalną wielkość przyjęto odległość 5 metrów zakładając, że podczas wektoryzacji granic ostoi Natura 2000 dopuszczalna odchyłka mogłaby wynosić +/- 1mm na mapie w skali 1:5000 (mapa gospodarcza).

OBSZARY MAJĄCE ZNACZENIE DLA WSPÓLNOTY

OZW PODZIEMIA TARNOGÓRSKO-BYTOMSKIE PLH240003
Typ ostoi: B (OZW – obszar mający znaczenie dla Wspólnoty zaakceptowany decyzją Komisji Europejskiej)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 3 490,8 ha
Obszar poza gruntami w zarządzie nadleśnictwa
Obszar obejmuje podziemne wyrobiska po eksploatacji kruszców metali ciężkich. Jest to jeden z największych systemów podziemnych na świecie – wyrobiska powstawały od XII do XX wieku i liczą obecnie ponad 300 km chodników oraz liczne komory i wybierki. Podziemia obejmują 5 sztolni odwadniających, liczne szyby i odsłonięcia w kamieniołomach. W zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Świerklaniec znajduje się tylko niewielki obszar, poza gruntami będącymi w zarządzie nadleśnictwa. Obszar został wyznaczony dla ochrony nocka dużego Myotis myotis (kod: 1324), a także siedliska przyrodniczego żyzne buczyny Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion (kod: 9130). Stanowi on prawdopodobnie drugie co do wielkości zimowisko nietoperzy w Polsce. Na terenie ostoi stwierdzono występowanie 8 gatunków nietoperzy: mroczka późnegoEptesicus serotinus, nocka Brandta Myotis brandtii, nocka dużego Myotis myotis, nocka Natterera Myotis nattereri, nocka rudego Myotis daubentonii, nocka wąsatka Myotis mystacinus, gacka brunatnego Plecotus auritus i gacka szarego Plecotus austriacus, z czego jeden – nocek duży Myotis myotis, wymieniony jest w Załączniku II Dyrektywy Siedliskowej. Liczebność zimujących w podziemiach nietoperzy wynosi przynajmniej kilkanaście tysięcy osobników. Obiekt zasiedlany jest przez nietoperze także w okresie letnim (aktualny SDF obszaru z 02.2008 r.).
Zidentyfikowane zagrożenia dla utrzymania właściwego stanu ochrony siedlisk przyrodniczych oraz gatunków zwierząt w odniesieniu do nocka dużego Myotis myotis to: niepokojenie zwierząt w okresie zimowym; zasypywanie otworów wentylacyjnych (wlotowych do podziemi); zawały i osuwiska mogące powodować zniszczenie systemu istniejących korytarzy podziemnych lub ich fragmentację poprzez częściowe odcięcie; zasypywanie otworów wlotowych; przekształcanie obszarów sąsiedztwa otworów wlotowych stwarzających dogodne warunki do rozwoju fauny bezkręgowców, stanowiących podstawową bazę żerową bytujących w tym rejonie nietoperzy; niekontrolowana penetracja podziemi. W odniesieniu do siedliska żyznych buczyn Dentario glandulosae-Fagenion, Galio odorati-Fagenion zagrożenia to: brak odnowienia naturalnego buka; niewłaściwy skład gatunkowy w wyniku intensywnego wzrostu podrostu jaworowego; ograniczenie różnorodności flory i fauny związane ze zmniejszeniem ilości martwego drewna; nadmierny ruch turystyczny; zaśmiecanie terenu (aktualny SDF obszaru z 02.2008 r.).
Poniżej w zestawieniach tabelarycznych zaprezentowano informacje dotyczące przedmiotów ochrony, których źródłem był aktualny Standardowy Formularz Danych z lutego 2008 r. dostępny na stronach http://natura2000.gdos.gov.pl/ (data dostępu: 04.07.2012r.). Obecnie trwają prace nad sporządzeniem planu zadań ochronnych dla tego obszaru, dlatego lista przedmiotów ochrony tej ostoi może ulec zmianom w wyniku weryfikacji.

OZW BAGNO BRUCH KOŁO PYRZOWIC PLH240035
Typ ostoi: B (OZW – obszar mający znaczenie dla Wspólnoty zaakceptowany decyzją Komisji Europejskiej)
Powierzchnia wg SDF obszaru: 38,9 ha
Suma powierzchni wydzieleń leśnych i nieleśnych numerowanych zaliczonych do obszaru Natura 2000 zgodnie z przyjętą metodyką: 38,44 ha
Obszar znajduje się w głębi dużego kompleksu Lasów Lublinieckich, w zasięgu terytorialnym Nadleśnictwa Świerklaniec, w całości na gruntach będących w zarządzie nadleśnictwa. Większość terenu zajmują fitocenozy młodocianej postaci boru bagiennego, w średnio zaawansowanym stadium sukcesji, które w strefie przybrzeżnej obniżenia wraz ze wznoszeniem się terenu przechodzą w wilgotny bór trzęślicowy, a dalej i wyżej - w wilgotną, dobrze wykształconą postać suboceanicznego boru świeżego. W centrum obszaru, w najniżej położonych miejscach mających postać długich krzyżujących się „pasów" o szerokości 4-6 m, a miejscami do 30-40 m i długości ponad 200 m, występują dobrze wykształcone fitocenozy torfowiska przejściowego i wysokiego. W ich środkowej części stwierdzono typowe pło – mało stabilne trzęsawisko. W wielu miejscach woda stagnuje tu na powierzchni. W obrębie „pasów" i na ich obrzeżach, będących prawdopodobnie pozostałościami po dawnej eksploatacji torfu, występują również niewielkie zespoły turzycowisk (SDF obszaru).
Zbiorowiska torfowiskowe i szuwarowe w granicach „pasów" są wyraźnie wyodrębnione, natomiast w pozostałej części granice pomiędzy poszczególnymi zbiorowiskami są niewyraźne i rozmyte. Za najcenniejsze walory przyrodnicze Bagna Bruch należy uznać dobry stan wykształcenia siedlisk i zbiorowisk torfowiskowych boru bagiennego, masowy udział gatunków typowych dla nich, a zwłaszcza gatunków chronionych, jak rosiczka okrągłolistna Drosera rotundifolia (wiele tysięcy okazów) i rzadkich, np. modrzewnica zwyczajna Andromeda polifolia i przygiełka biała Rhynchospora alba.
Torfowisko jest zagrożone przez nadmierne zarastanie krzewami i drzewami, co jest wynikiem naturalnej sukcesji w kierunku boru bagiennego, a w dalszym etapie do wilgotnych borów sosnowych. Temu niekorzystnemu procesowi sprzyja istniejąca sieć rowów odwadniających - prowadzą one do zmniejszenia uwilgotnienia i degradacji siedlisk. Także szkodliwe, choć niewspółmiernie mniejsze znaczenie ma rozdeptywanie powierzchni torfowiska i jego zaśmiecanie